«دوره ی تکرارِ» اعتراضات مدنی و آشوب های خیابانی در ایران و «زمان دو برابر شدنِ» آنها از لحظه ی فراجهش ناگهانی تا جهش کامل شان چقدر است؟
کوروش برارپور – پژوهشگر آزاد(و بیطرف) و کنشگر توسعه
اشاره: این یادداشت، چکیده ای است از گفتگوی نگارنده با علی لاریجانی(رئیس مجلس نهم) که به پیش بینی وقوع اعتراضات گسترده ی مدنی و آشوب های خیابانی در ایران در بین سالهای 1396 تا 1398 پرداخته است. این دیدار در 31 ام اَمرداد 1393 صورت پذیرفت و احمد توکلی نماینده وقت تهران نیز بعنوان شاهد و ناظر بر این گفتگو، پژوهشگر را همراهی کرده است.
زمان دو برابر شدنِ یک متغیر(Doubling Time)، یکی از مهمترین مفاهیمی است که در پویایی شناسی سیستم های پیچیده توسط سیستم شناس ها مورد توجه قرار می گیرد. این مفهوم دلالت بر زمان دوبرابر شدن متغیرهای با رشد نماییِ(مثبت و فزاینده) دارد.
نگارنده در دیدارش با رئیس مجلس نهم و در تبیین مفهوم «زمان دو برابر شدن یک متغیر» و ساده سازی در فهم آن، به ارایه ی استعاره ای در طبیعت باعنوان «نیلوفر آبی» پرداخته است.
این یادداشت که با هدف آگاهی بخشی عمومی نگاشته شده است، به بیان بخشی از جزئیات این گفتگو می پردازد.
الف) استعاره نیلوفر آبی:
یک نیلوفر آبی با ابعادی به طول 20 و عرض میانگین 3/5 (سه و نیم) سانتی متر بدون هیچگونه محدودیتی در استخری به مساحت 200 متر مربع در حال رشد است. نیلوفر در ابتدا(یعنی در زمان t=0) تنها، سه و نیم ضربدر ده به توان منهای هفت درصد از فضای استخر را پوشانده است.
اگر نیلوفر با ضریب نرخ رشدی معادل 34صدم واحد بر روز و بدون هیچگونه محدودیتی رشد کند:
1- در چه روزی(روز چندم) تنها یک درصد از فضای استخر را می پوشاند؟
2- نیلوفر در چه روزی نیمی از استخر را فرا می گیرد؟
3- نیلوفر در چه روزی کل استخر را زیر سلطه خود درمی آورد؟
پاسخ:
نیلوفر در آستانه روز بیستم، تنها یک درصد از سطح استخر را می پوشاند!
در صبح روز بیست و هشتم، پنجاه درصد و در روز سی ام، کل(100درصد) سطح استخر را می پوشاند!! یعنی حجم نیلوفر آبی در سطح استخر در فاصله بین روزهای 28 ام تا سی ام و تنها کمتر از دو روز، ۲برابر شده است!
ب) زمان دو برابر شدن آشوب های خیابانی در ایران در دوره های تکرار نامتقارن و پی در پی، مضربی از 6روز (36، 12 و 6) است!
"در واقع می خواهم بگویم که الگوی رفتاری مردم ناراضی و معترض ایران از وضع موجود کشور نیز همچون الگوی نیلوفر آبی، از مدل رشد نمایی پیروی می کند! با این تفاوت که در مقایسه با الگوی نیلوفر آبی، از درجه ی پیچیدگی بسیار بالاتری برخوردار است.
اگرچه بروز اعتراضات دانشجویی و آشوب های خیابانی در سال های 1378 و 1388، نشان می دهد دوره ی تکرار این رفتارهای آشوبگونه، حدودا ده ساله است اما مطالعات برارپور(1393) نشان می دهد: "میانگین زمان دو برابر شدن این اعتراض ها و آشوب ها، حدود 36 روز و کمتر از آن است"!
یعنی سپری شدن آرامِ زمان و رخ دادن سلسله رویدادهای کوچک و به ظاهر بی اهمیت در فاصله ی زمانی بین هر اعتراض و آشوب با دوره تکرار کمابیش ده ساله، سیاستگذاران کشورمان را گول می زند. به همین دلیل آنها فکر می کنند همه چیز آرام است و مشکلی وجود ندارد! درحالیکه در زیر پوست شهرهای این جامعه ی به ظاهر آرام، آشوب های سختی در جریان است که نشانه های آنها به سادگی قابل دیدن نیست!
بنابراین در اپیزودهای بعدی، سیاستگذاران سیاست های حل مساله به روش های درست برای رخ ندادن اعتراض ها و آشوب ها را درپیش نمی گیرند و منتظر می مانند تا اعتراض های مدنی و آشوب های خیابانی صورت گیرد و سپس با روش «خشونت و سرکوب»، اقدام به حل موقت مساله در کوتاه مدت می کنند!
حل مساله در کوتاه مدت با تاکید بر راه حل موقتی به نام «سرکوب» نیز، نتیجه ای معکوس در درازمدت درپی خواهد داشت و سبب بروز پیامدهای ناخواسته و آثار جانبی خواهد شد و اوضاع کشور را در سیکل های تکرار بعدی، بدتر خواهد کرد.
یعنی طبق نظریه های گوناگون در پویایی شناسی سیستم ها، ما غالبا بحران ها را حل نمی کنیم بلکه آنها را به زمان هایی دورتر از زمان اکنون و به مکان هایی آرام تر از مکان های بحران خیز کنونی منتقل می کنیم! بگونه ای که بحران های چندهویتی جدید که در مکان های جدید و در زمان های آینده بروز خواهند کرد با چاشنی های بسیار قدرتمندتری ما را به چالش خواهند کشاند. بنابراین در شرایط جدید، حل آنها نیز از توان ما خارج خواهد بود و کشور را به سیاه چاله های عقب ماندگی و نظام جمهوری اسلامی را به آستانه فروپاشی نزدیک تر خواهند کرد"!
با اینکه پژوهشگر(1393) در دیدارش با علی لاریجانی - رییس مجلس نهم بعنوان یکی از مسئولانی که در حوادث 1388 رفتاری مداراگرانه و منطقی برای حل مساله در پیش گرفته بود، در خصوص احتمال بروز اعتراض های مدنی و آشوب های خیابانی در بین سال های 1396 تا 1398 در ایران هشدار داده بود اما هیچگونه تقاضا یا درخواستی از سوی ایشان و هیچ مسئول بلندپایه ی دیگری برای بکارگیری مدل سیستمی و شبیه سازی شده ی وی جهت کمک علمی و روشمند برای حل ابَرچالش های کشور دریافت نشد!
پژوهشگر همچنین در این دیدار تاکید کرده بود: "نکته ای که در رابطه با اعتراضات مدنی و آشوب های احتمالی جدید وجود خواهد داشت آن استکه شکل بروز آنها با اعتراض ها و آشوب های 1378 و 1388 متفاوت خواهد بود. زیرا ریشه های چندوجهی آنها در نقطه ای کانونی بگونه ای با یکدیگر تلاقی خواهند داشت که از شکل اجتماعی به شکل سیاسی تغییر ماهیت خواهند داد! بنابراین، در پیش گیری راه حل سرکوب، بعنوان راه حل موقت برای حل اعتراض ها و آشوب های آتی نه تنها اوضاع کشور را آرام نخواهد کرد، بلکه پیچیده تر از پیش خواهد کرد.
پژوهشگر همچنین خاطرنشان کرد: اگر علت بروز اعتراض ها و آشوب ها در 1378 و 1388، فقدان عدالت سیاسی و اجتماعی و همچنین کمبود آزادی های مدنی بود اما علت اعتراض ها و آشوب های آتی، گسترش افسار گسیخته ی فساد، بیکاری، خشکسالی، فقر، فحشا و نابرابری فرصت ها در جامعه خواهد بود"!
پ) جمعبندی:
اکنون که 26 ام دی ماه 1396 است، تمامی پیش بینی های مبتنی بر روش و مدلِ پژوهشگر به واقعیت تبدیل شده اما طیفی از بازیگران قدرت در ایران همچنان بر این باور اشتباه استوارند که «ما می توانیم با تکیه بر ابزار خشونت و سرکوب و غالبا با ادبیات زشت و نامتعارف، بر کلیه ی مشکلات کشور فایق آییم»!
پژوهشگر همچنین پیش بینی می کند: "اعتراضات و آشوب های گسترده بعدی، کمابیش دو سال دیگر رخ خواهد داد و زمان دو برابر شدن آنها از ابتدا تا انتهای یک جهش کامل نیز کمتر از ده روز خواهد بود"!
در پست پیوست، بخشی از معادلات ریاضی از مدل سیستمی طراحی شده توسط پژوهشگر نیز ارایه شده است. اگرچه پژوهشگر در مدل یادشده، تابع تاثیر عدم قطعیت های محیطی را بر روی بحرانهای چندهویتی ایران در نظر گرفته است اما همانگونه که از معادلات ریاضی پیداست، ریشه ی تمامی بحران های کشور درونزاست! این درحالی استکه هرگاه بحرانی در کشور رخ می دهد، برخی از مسئولان عالیرتبه ی کشور انگار که نسبیت عام اینیشتین را کشف کرده باشند، ریشه ی تمامی بحران ها را به متغیری برونزا به نام «دشمن»، نسبت می دهند!!
پژوهشگر همچنین، به منظور رفع شرمندگی و با هدف حفظ آبروی ایرانیان، نتایج پژوهش هایش را که در قالب حدود 70 مقاله آماده برای چاپ دارد، در هیچ ژورنال بین المللی ای اقدام به چاپ آنها نکرده است. پژوهشگر همچنین، برای اینکه به داوران شجاع و اعضای با شهامت هیأت تحریریه ی مجلات داخلی حسﱢ دستگیر شدن، زندانی شدن، اخراج شدن و اعدام شدن دست ندهد مقالاتش را برای هیچ کنفرانس یا مجله ی داخلی نیز ارسال نکرده است!
/ زنده باد توسعه - پاینده باد ایران و بیشینه باد غرور ملی ایرانیان/
 که به پیش بینی وقوع اعتراضات گسترده ی مدنی و آشوب های خیابانی در ایران در بین سالهای 1396 تا 1398 پرداخته است. این دیدار در 31 ام اَمرداد 1393 صورت پذیرفت و احمد توکلی نماینده وقت تهران نیز بعنوان شاهد و ناظر بر این گفتگو، پژوهشگر را همراهی کرده است.
زمان دو برابر شدنِ یک متغیر(Doubling Time)، یکی از مهمترین مفاهیمی است که در پویایی شناسی سیستم های پیچیده توسط سیستم شناس ها مورد توجه قرار می گیرد. این مفهوم دلالت بر زمان دوبرابر شدن متغیرهای با رشد نماییِ(مثبت و فزاینده) دارد.){kind=small}
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
به نام خدا و ستوده باد دانایی
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان